1. Imbir nie zmniejsza częstości i nasilenia nudności i wymiotów wywołanych chemioterapią z zastosowaniem wysokich dawek cisplatyny
Nudności i wymioty związane z chemioterapią są znanym problemem i bez zastosowania profilaktyki towarzyszą nawet 90% chorym otrzymującym schematy zawierające wysokie dawki cisplatyny. Włoscy badacze ocenili w podwójnie zaślepionym badaniu klinicznym z randomizacją skuteczność dołączenia preparatu zawierającego imbir (Zingiber officinalis) do standardowej profilaktyki przeciwwymiotnej. Do badania włączono 244 osoby, z czego większość stanowili chorzy na nowotwory płuc (49%) oraz regionu głowy i szyi (35%). W trakcie dwóch cykli chemioterapii z użyciem cisplatyny w dawce >50 mg/m2 nie zauważono pomiędzy grupami żadnych istotnych statystycznie różnic. Analiza podgrup wykazała zysk z zastosowania imbiru u kobiet i chorych na nowotwory głowy i szyi, co może być podstawą do kolejnego badania klinicznego.
academic.oup.com
2. Kompania farmaceutyczna AstraZeneca wycofuje doniesienie dotyczące skuteczności leku akalabrutynibu i przyznaje, że część opublikowanych danych była sfałszowana
Akalabrutynib, inhibitor kinazy tyrozynowej Bruton (Btk), jest nowym lekiem, którego skuteczność jest obecnie oceniana w licznych badaniach klinicznych I i II fazy, zarówno w nowotworach litych jak i hematologicznych. Opublikowana nota wycofuje artykuł z sierpnia 2015 roku (Cancer Research), będący raportem z przedklinicznych badań na mysim modelu raka trzustki. Przeprowadzone wewnątrz firmy dochodzenie wykazało, że część opublikowanych tam wyników nie ma pokrycia w danych źródłowych lub istotnie się od nich różni. W toku dochodzenia zidentyfikowano badacza odpowiedzialnego za fałszowanie danych. W związku z wykazaniem skuteczności i bezpieczeństwa badanego leku w badaniach I/II fazy (publikacja w New England Journal of Medicine) firma kontynuuje toczące się próby kliniczne i zapewnia o bezpieczeństwie leczonych w nich chorych.
retractionwatch.com
3. Laboratoryjne wskaźniki czynności nerek powracają do wyjściowych wartości u blisko połowy chorych po usunięciu nerki z powodu nowotworu
Wieloośrodkowe retrospektywne badanie opublikowane w The Journal of Urology miało być potwierdzeniem hipotezy wcześniejszego badania przeprowadzonego w Memorial Sloan Kettering Cancer Center wskazującej, że u połowy chorych po usunięciu nerki (nefrektomii) z powodu nowotworu laboratoryjne wskaźniki oceniające czynność nerek w ciągu dwóch lat od zabiegu powracają do wyjściowych wartości. Obecne badanie obejmowało 1928 chorych. U 45% z nich wartość przesączania kłębuszkowego (glomerular filtration rate- GFR), będącego najważniejszym wskaźnikiem czynności wydalniczej nerek, powróciła do wyjściowych wartości w przeciągu dwóch lat od nefrektomii. Młodszy wiek w chwili zabiegu, niższe wartości GFR przed operacją oraz płeć żeńska wiązały się z większą szansą na normalizację wyników. Opublikowane badania stanowią dowód, że niskie wartości GFR przed nefrektomią nie stanowią bezwzględnego przeciwwskazania do jej wykonania.
www.jurology.com
4. Terapia genetyczna u chorych na nawrotowego glejaka przynosi obiecujące wyniki
Podczas międzynarodowego kongresu International Conference on Molecular Targets and Cancer Therapeutics, który odbył się w październiku br., zaprezentowano wyniki badania I fazy dotyczącego terapii genetycznej u chorych na nawrotowego glejaka (nowotwór mózgu o wysokim stopniu złośliwości). Chorym podawano wirus Toca 511, aktywnie infekujący dzielące się komórki (w tym przypadku były to komórki guza mózgu) i zmuszający je do wytwarzania enzymu, który w drugim kroku badania wykorzystywano do zmiany nieaktywnej formy podanego doustnie leku w aktywny lek cytotoksyczny (5-fluorouracyl). Dodatkową korzyścią z miejscowego działania chemioterapii było niszczenie immunosupresyjnych komórek, co w konsekwencji prowadziło do wzmocnienia układu odpornościowego i jego silniejszej odpowiedzi przeciwko komórkom nowotworowym. Jak podkreślali autorzy badania zastosowana terapia ma znamiona nie tylko leczenia genetycznego, ale również immunoterapii. W badanej grupie 56 chorych udało się osiągnąć 6 długotrwałych odpowiedzi o średnim czasie trwania 35,1 miesiąca. 3-letnie przeżycia całkowite wyniosły 13,4% w całej badanej grupie oraz 26,1% w podgrupie, która otrzymała wyższe dawki i została zakwalifikowana do badania II/III fazy.
www.cancernetwork.com
5. Długotrwałe stosowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP) po leczeniu infekcji Helicobacter Pylori zwiększa ponad dwukrotnie ryzyko rozwoju raka żołądka u mieszkańców Azji
W czasopiśmie Gut opublikowano wyniki chińskiego badania obserwacyjnego opartego na medycznej bazie danych ubezpieczyciela zdrowotnego w Hong Kongu. Obserwacji poddano 63397 chorych, którzy w latach 2003-2012 otrzymywali tzw. trójlekowy schemat eradykacji bakterii Helicobacter Pylori z wykorzystaniem dwóch antybiotyków oraz inhibitora pompy protonowej (IPP, grupa leków dostępna bez recepty, szeroko stosowana w chorobach górnego odcinka przewodu pokarmowego takich jak refluks czy zapalenie błony śluzowej żołądka). W trakcie prawie ośmioletniej obserwacji u 0,24% chorych rozwinął się rak żołądka. Chorzy, którzy po wyleczeniu infekcji H. Pylori stosowali IPP co najmniej raz w tygodniu mieli ponad dwukrotnie większe ryzyko rozwoju nowotworu w porównaniu do grupy kontrolnej. Ryzyko to rosło wraz z czasem i częstością stosowania IPP. Jak podkreślają autorzy badania i komentatorzy wyniki te stoją w sprzeczności z publikowanymi w ostatnich latach metaanalizami i badaniami nieazjatyckimi. Odmienne wnioski mogą wynikać ze specyficznej podatności i charakterystyki raka żołądka u mieszkańców Azji
gut.bmj.com
6. Spożywanie diety z wysoką zawartością błonnika zmniejsza ryzyko zgonu u chorych po leczeniu raka jelita grubego
Zysk z diety z wysoką zawartością błonnika wykazano w profilaktyce pierwotnej raka jelita grubego. W JAMA Oncology opublikowano wyniki obserwacyjnego, prospektywnego badania, w którym oceniano czy stosowanie takiej diety przynosi również korzyść u chorych po leczeniu z powodu raka jelita grubego. Ośmioletniej obserwacji poddano ponad 1500 osób. Chorzy spożywający większe ilości błonnika mieli mniejsze ryzyko zgonu ogółem, jak również zgonu z powodu raka jelita grubego. Zwiększenie spożywania błonnika o 5 g/dobę wiązało się z 18% zmniejszeniem ryzyka zgonu z powodu nowotworu oraz 14% zmniejszeniem ryzyka zgonu ogółem. Maksymalną redukcję ryzyka zgonu osiągnięto dla dawki 24 g błonnika/dobę. Korzyści odnotowano jednakże tylko dla błonnika pochodzącego ze zbóż i ziaren, a nie z owoców.
jamanetwork.com
7. Restrykcyjność polityki danego kraju wobec e-papierosów ma wpływ na ich skuteczność jako metody na zaprzestanie palenia
W badaniu porównano skuteczność różnych metod rzucania palenia papierosów (stosowanie e-papierosów, zastępczej terapii nikotynowej, rzucanie palenia bez stosowania żadnych substytutów) w zależności od restrykcyjności polityki prowadzonej w różnych krajach wobec e-papierosów. Wybrano dwa kraje z polityką restrykcyjną (Kanada i Australia) oraz dwa z liberalną (Stany Zjednoczone i Wielka Brytania). Wykazano, że w krajach z restrykcyjną polityką wobec e-papierosów osoby stosujące je w celu rzucenia palenia rzadziej osiągały ten cel w porównaniu do osób po prostu ograniczających palenie. Natomiast w krajach z bardziej liberalną polityką e-papierosy stanowiły skuteczniejszą metodę zaprzestania palenia niż niestosowanie jakichkolwiek substytutów. Wyniki te pokazują, że odpowiednie regulacje prawne mogą istotnie wpływać na skuteczność e-papierosów w rzucaniu palenia, jednocześnie minimalizując ich negatywny wpływ na zdrowie.
academic.oup.com
8. Palenie przez nastolatków e-papierosów o wysokiej zawartości nikotyny może zwiększyć intensywność palenia
W prospektywnym, kohortowym badaniu ankietowym przebadano 181 uczniów z dziesięciu szkół średnich w Stanach Zjednoczonych, którzy deklarowali palenie e-papierosów w ciągu 30 dni poprzedzających ankietę. W kwestionariuszu odnotowywano m.in. zawartość nikotyny w stosowanych przez nich e-papierosach oraz liczbę papierosów wypalonych w ciągu jednego dnia i w ostatnim miesiącu. Ponowną ankietę przeprowadzono po pół roku. W badaniu wykazano, że palenie e-papierosów o wyższej zawartości nikotyny prowadzi po pewnym czasie do wzrostu liczby wypalanych papierosów.
jamanetwork.com
9. Po ukończeniu pięcioletniej uzupełniającej hormonoterapii ryzyko wznowy raka piersi utrzymuje się na stałym poziomie przez kolejne 15 lat
Stosowanie uzupełniającej 5-letniej hormonoterapii u kobiet po radykalnym leczeniu z powodu hormonozależnego raka piersi zmniejsza ryzyko nawrotu choroby. Wydłużenie tego okresu niesie dalsze korzyści, jednak kosztem większych działań niepożądanych. W metaanalizie opublikowanej w New England Journal of Medicine wykazano, że u chorych na wczesnego hormonozależnego raka piersi bez nawrotu po 5 latach uzupełniającej hormonoterapii ryzyko nawrotu utrzymuje się na stałym poziomie przez kolejne 15 lat. Zależnie od wyjściowego stopnia zaawansowania choroby ryzyko to wynosiło od 10 do 40%. Wyniki metaanalizy mają istotne znaczenie w toczącej się dyskusji nad zasadnością wydłużenia czasu trwania hormonoterapii u kobiet po radykalnym leczeniu z powodu raka piersi.
www.nejm.org
10. Ćwiczenia fizyczne i relaksacyjne poprawiają jakość życia u chorych na zaawansowanego raka płuca
W badaniu wzięło udział 218 chorych w trakcie chemioterapii z powodu zaawansowanego raka płuca, których przydzielono do dwóch grup. Pierwsza przez 12 tygodni wykonywała specjalne przygotowane ćwiczenia fizyczne i relaksacyjne, a druga stanowiła grupę kontrolną. Po 12 tygodniach grupa ćwicząca zgłaszała poprawę jakości życia, podczas gdy grupa kontrolna nie zgłaszała istotnej różnicy w stosunku do wyjściowej oceny.
www.cancernetwork.com
11. Warfaryna stosowana u osób po 50. roku życia zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory
Warfaryna jest doustnym antykoagulantem stosowanym w profilaktyce udarów mózgu u osób z migotaniem lub trzepotaniem przedsionków oraz w leczeniu zakrzepicy. W badaniu przeanalizowano 1 256 725 osób po 50. roku życia, z których 92 942 przyjmowało warfarynę przez co najmniej 6 miesięcy i co najmniej na 2 lata przed wystąpieniem nowotworu. Wykazano, że u osób stosujących długotrwale ten lek w tzw. dawce terapeutycznej z powodu migotania lub trzepotania przedsionków istnieje mniejsze ryzyko zachorowanie na nowotwory niż w populacji ogólnej. Wyniki te mogą pomóc w wyborze doustnego antykoagulantu w podobnej grupie chorych.
jamanetwork.com
12. Spożywanie alkoholu jest niezależnym czynnikiem ryzyka zachorowania na nowotwory
W listopadzie br. w Journal of Clinical Oncology opublikowano stanowisko Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ASCO, American Society of Clinical Oncology) wskazujące, że spożywanie alkoholu jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób nowotworowych. Jednocześnie zachęcono do ograniczenia jego spożywania gdyż, jak podkreślono, jest to czynnik modyfikowalny. Spożywanie nawet niewielkiej ilości alkoholu może zwiększać ryzyko rozwoju choroby nowotworowej, przy czym najbardziej narażone są osoby spożywające alkohol w dużych ilościach i przez długi czas. Ze spożywaniem alkoholu związane są zwłaszcza nowotwory głowy i szyi, przełyku, wątroby i jelita grubego.
ascopubs.org
13. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration, FDA) ostrzega firmy sprzedające produkty będące pochodnymi marihuany przed twierdzeniem, że leczą one nowotwory
FDA wyraża zaniepokojenie rozrastającym się rynkiem preparatów zawierających kanabidiol (CBD) - składnik marihuany nie znajdujący się na liście substancji leczniczych zaaprobowanych przez FDA. CBD dostępny jest na rynku w postaci olejów, kapsułek, syropów, herbat, balsamów i kremów. Cztery firmy (Greenroads Health, Natural Alchemist, That’s Natural! Marketing and Consulting, Stanley Brothers Social Enterprises LLC) sprzedające produkty zawierające CBD jako środki zapobiegające lub leczące nowotwór, otrzymały listy z ostrzeżeniami od FDA. Część tych produktów polecano również do stosowania w chorobie Alzheimera lub innych poważnych schorzeniach. Jak podkreśla FDA preparatów tych nigdy nie poddano weryfikacji pod kątem reklamowanego działania, prawidłowego dawkowania, interakcji z innymi substancjami leczniczymi czy niepożądanych działań. FDA ostrzega przed ich stosowaniem, a szczególnie opóźnianiem z tego powodu stosowania uznanych terapii onkologicznych.