W skrócie

Nie ma wystarczających dowodów na poparcie tezy, że stosowanie antyperspirantów/dezodorantów zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi lub chorobę Alzheimera. Według American Cancer Society (ACS) głównym zagrożeniem związanym ze stosowaniem tych produktów jest to, że mogą one powodować podrażnienia skóry, jeśli dojdzie do skaleczenia lub zacięcia przy depilacji.

Pochodzenie mitu

Mit, że dezodorant powoduje raka piersi, krążył za pośrednictwem e-maili, pojawiał się na stronach internetowych i w prasie. Można było przeczytać, że aluminium obecne w dezodorantach i antyperspirantach jest absorbowane przez skórę i uniemożliwia „usuwanie toksyn z organizmu”. 

Aktualne dowody

W publikacji przeglądowej z 2016 r.¹ stwierdzono, że nie ma związku między stosowaniem antyperspirantów/dezodorantów a ryzykiem zachorowania na raka piersi. Jednak jedynie dwa badania miały odpowiednią wartość naukową. 

Pierwsze z nich zostało opublikowane w The Journal of The National Cancer Institute w 2002 r. i dotyczyło związku między rakiem piersi a antyperspirantami lub dezodorantami. Analizę oparto na badaniu 1606 kobiet.  Nie wykazano zwiększonego ryzyka zachorowania na raka wśród kobiet stosujących dezodoranty lub antyperspiranty, ani wśród kobiet, które depilowały okolicę pach przed ich użyciem.

Drugie badanie zostało opublikowane w 2006 r. Stwierdzono, że 82% kobiet z grupy kontrolnej (kobiety niechorujące na raka piersi) i 52% osób z grupy badanej (kobiety z rozpoznanym rakiem piersi) używało antyperspirantów, co może wręcz sugerować, że stosowanie dezodorantów/antypespirantów może chronić przed rakiem piersi.³  Z pewnością badanie to nie potwierdza tezy, że „antyperspiranty powodują raka". 

Antyperspiranty działają poprzez sole glinu blokujące gruczoły potowe, nie mają wpływu na węzły chłonne. Węzły chłonne usuwają toksyny, ale nie mają związku z poceniem się. Większość czynników rakotwórczych jest usuwana z organizmu przez wątrobę lub nerki.^4,5 Należy również zauważyć, że rak piersi rozwija się w piersi i ewentualnie daje przerzuty do węzłów chłonnych, a nie odwrotnie.

Renomowane organizacje, takie jak: American National Cancer Institute, Cancer Research UK, American Cancer Society i wiele innych autorytetów, sugerują, że związek między stosowaniem dezodorantów lub antyperspirantów a rakiem piersi jest całkowicie niepotwierdzony.

Badania potwierdzają, że nie ma też związku między stosowaniem antyperspirantów a chorobą Alzheimera. Ludzie są narażeni na kontakt z aluminium zawartym w pożywieniu, opakowaniach, naczyniach, wodzie, powietrzu i lekarstwach. Wchłaniane są tylko bardzo niewielkie ilości aluminium, które zostają przez organizm wydalone lub magazynowane w kościach. Przeciętne ludzkie ciało zawiera znacznie mniej glinu niż jedna tabletka zobojętniająca kwas żoładkowy. Według Towarzystwa Alzheimera (Alzheimer’s Society) związek między aluminium a chorobą Alzheimera wydaje się mało prawdopodobny. ⁶

Bibliografia

1. Allam, M. Breast Cancer and Deodorants/Antiperspirants: a Systematic Review. Central European Journal of Public Health. 2016; 24(3), 245-27.
2. Mirick DK, Davis S, Thomas DB. Antiperspirant use and the risk of breast cancer. J Natl Cancer Inst. 2002 Oct 16;94(20):1578-80.
3. Fakri S, Al-Azzawi A, Al-Tawil N. Antiperspirant use as a risk factor for breast cancer in Iraq. East Mediterr Health J. 2006 May-Jul;12(3-4):478-82.
4. Darbre PD. Aluminium, antiperspirants and breast cancer. J Inorg Biochem. 2005 Sep;99(9):1912-9.
5. Exley C. Does antiperspirant use increase the risk of aluminium-related disease, including Alzheimer's disease? Mol Med Today. 1998 Mar;4(3):107-9.
6. Dementia Australia. Aluminium and Alzheimer's Disease. 2008. Available from:  https://www.dementia.org.au/files/helpsheets/Helpsheet-DementiaQandA19-Aluminium_english.pdf