Pochodzenie mitu
Pewne strony internetowe, rozsyłane e-maile i broszury, zwłaszcza pochodzące od firm sprzedających tzw. “organiczne” środki do pielęgnacji i kosmetyki, ostrzegają przed chemikaliami stosowanymi w „normalnych” kosmetykach. Szkodliwe substancje, takie jak ołów czy rtęć, zostały już zakazane do stosowania w kosmetykach. Wiele innych obaw pochodzących z zacytowanych źródeł nie znajduje poparcia w dowodach naukowych.
Obecne dowody
Parabeny
Parabeny są wykorzystywane w kosmetykach w celach konserwacji i ochrony przed rozwojem mikroorganizmów.1
Parabeny mogą działać podobnie do żeńskiego hormonu - estrogenu, co czasami budzi pewne obawy. Jednak badanie opublikowane w 1998 r. wykazało, że najsilniejszy paraben miał aż 10 000 razy mniejszą aktywność niż naturalnie występujący w organizmie kobiet estrogen.2
The Cosmetic Ingredient Review (CIR) to amerykańska organizacja, która ocenia bezpieczeństwo składników stosowanych w kosmetykach i publikuje wyniki w International Journal of Toxicology. CIR zbadał bezpieczeństwo parabenów w 1984 r., następnie ponownie w 2008 r. i 2012 r. i potwierdził, że są one bezpieczne do stosowania w kosmetykach.3
Kwas alfa-hydroksylowy
Kwas alfa-hydroksylowy (AHA) pochodzi z cukrów zawartych w owocach i w mleku. Prawdopodobnie zmniejsza uszkodzenia skóry wywołane przez słońce, redukuje zmarszczki i plamy starcze. AHA znany jest również jako kwas glikolowy, kwas mlekowy, kwas cytrynowy, kwas α-hydroksyoktanowy i kwas α-hydroksydekanowy.4
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration; FDA) oceniła bezpieczeństwo stosowania AHA oraz zasponsorowała dwa badania. Te badania wykazały związek między stosowaniem AHA a wzrostem liczby komórek skóry z uszkodzeniem posłonecznym oraz zaczerwienieniem wywołanym promieniowaniem UV. AHA zwiększa wrażliwość skóry na promieniowanie UV. Jest to efekt odwracalny, a skóra odzyskuje swoje właściwości około tydzień po zaprzestaniu stosowania AHA. FDA zaleca ograniczenie ekspozycji na słońce podczas korzystania z produktów zawierających AHA.4
Nie udało się rozstrzygnąć, czy AHA ma wpływ na powstawanie raka skóry. Skutki długotrwałego stosowania AHA nie zostały dokładnie zbadane.
Ftalany
Ftalany są często stosowane w lakierach do paznokci, lakierach do włosów oraz w perfumach (często pod nazwą „fragrance"). Mity i fakty na temat rakotwórczości i wpływu ftalanów na zdrowie można znaleźć w zakładce „Opakowania z tworzyw sztucznych do żywności i napojów a rak”.
Podsumowanie
Nie ma dowodów potwierdzających, że kosmetyki stosowane zgodnie z przeznaczeniem zwiększają ryzyko zachorowania na raka. Substancje chemiczne zawarte w kosmetykach są przedmiotem ścisłej kontroli. Podczas stosowania produktów zawierających alfa-hydroksykwasy należy stosować dodatkową ochronę przeciwsłoneczną.
Dalsza lektura
- Choosing and using sunscreen Cancer Council WA
http://www.cancerwa.asn.au/resources/publications/prevention/#sun - How to be SunSmart Cancer Council WA
http://www.cancerwa.asn.au/resources/publications/prevention/#sun - Plastics used for food storage and cancer Cancer Council WA
http://www.cancerwa.asn.au/resources/cancermyths/plastics-food-storage-myth/
Bibliografia
- National Industrial Chemicals Notification and Assessment Scheme (NICNAS). Chemicals Commonly Used in Cosmetics. May 2013 [cited 10/07/2015]. Available from: http://www.nicnas.gov.au/communications/publications/information-sheets/existing-chemical-info-sheets/chemicals-commonly-used-in-cosmetics-factsheet-12.
- Routledge, E.J., et al., Some alkyl hydroxy benzoate preservatives (parabens) are estrogenic. Toxicol Appl Pharmacol, 1998. 153(1): p. 12-9.
- Cosmetic Ingredient Review (CIR). Parabens - New Data. 2012. Available from: http://www.cir-safety.org/sites/default/files/paraben_build.pdf
- Center for Food Safety and Applied Nutrition (CFSAN). Labeling for Topically Applied Cosmetic Products Containing Alpha Hydroxy Acids as Ingredients. 2005 [cited 10/07/2015]; Available from: http://www.fda.gov/cosmetics/guidanceregulation/GuidanceDocuments/ucm090816.htm