Pochodzenie mitu
Wiele metalowych wypełnień uzębienia wykonywanych jest z amalgamatu – mieszaniny rtęci ze srebrem, cyną i miedzią. Można spotkać osoby przestrzegające przed stosowaniem wypełnień amalgamatowych, są to szczególnie zwolennicy tzw. „stomatologii biologicznej”.
Stomatologia biologiczna poleca usuwanie zębów lub plomb, zawierających potencjalne toksyny. Praktykujący stomatologię biologiczną twierdzą, że rtęć zawarta w wypełnieniach może z zęba przedostać się do innych tkanek i narządów i powodować choroby, w tym raka.
Aktualne dowody
Światowa Federacja Stomatologiczna (World Dental Federation; FDI) wydała oświadczenie potwierdzające, że bardzo niewielkie ilości rtęci (mierzone w nanogramach) mogą wydostawać się z wypełnień dentystycznych. FDI i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) twierdzą jednak, że nie ma dowodów na związek pomiędzy wypełnieniami amalgamatowymi a rozwojem chorób zwyrodnieniowych, autoimmunologicznych, chorób nerek, zaburzeniami funkcji poznawczych i patologią ciąży.1,2
Podobnie uważa Australijskie Stowarzyszenie Stomatologiczne (Australian Dental Association; ADA) i nie widzi potrzeby wymiany wypełnień amalgamatowych, a wręcz ostrzega, że może to uszkodzić lub osłabić zęby oraz wywołać krótkotrwałą nadwrażliwość i ból w jamie ustnej.3
Komitet Naukowy ds. Pojawiających się i Nowo Rozpoznanych Zagrożeń dla Zdrowia (European Commission’s Scientific Committee on Emerging and Newly Identified Health Risks; SCENIHR) Komisji Europejskiej również uznał amalgamat stomatologiczny za bezpieczny w użyciu.4 Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne (American Dental Association) stwierdziło, że niepotrzebne usuwanie wypełnień jest wręcz nieetyczne.5
Według Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (International Agency for the Research of Cancer; IARC) wypełnienia amalgamatowe nie są rakotwórcze ani prawdopodobnie rakotwórcze, podobnie jak metalowe implanty.6
Amerykański Raport o Substancjach Rakotwórczych (US Report on Carcinogens; RoC) to lista potwierdzonych lub prawdopodobnych czynników rakotwórczych u ludzi. Na tej liście nie ma rtęci.7
Podsumowanie
Do chwili obecnej nie ma dowodów na to, że wypełnienia amalgamatowe powodują raka lub mają jakiekolwiek inne niekorzystne skutki zdrowotne. Jedynym możliwym ryzykiem jest to, że amalgamatowe wypełnienia dentystyczne mogą czasami powodować miejscowe skutki uboczne lub reakcje alergiczne. Te reakcje nadwrażliwości są rzadkie, w przypadku ich wystąpienia należy usunąć wypełnienie amalgamatowe. Istnieją alternatywy dla wypełnień amalgamatowych, które można zastosować, jeśli nadal ktoś obawia się rtęci. Nie zaleca się jednak usuwania obecnego wypełnienia amalgamatowego w celu zastąpienia go innym wypełnieniem.
Bibliografia
- 1. FDI World Dental Federation, WHO Consensus Statement on Dental Amalgam, in FDI Policy Statement, FDI World Dental Federation, Editor. 1997, FDI World Dental Federation,: Dubai.
- FDI World Dental Federation, Safety of Dental Amalgam, in FDI Policy Statement, FDI World Dental Federation, Editor. 2007, FDI World Dental Federation,: Dubai.
- Australian Dental Association (ADA). Policy Statement 6.18 - Safety of Dental Amalgam. [Accessed 6 June 2019].
- Scientific Committee on Emerging and Newly Identified Health Risks (SCENIHR) Scientific Opinion on the Safety of Dental Amalgam and Alternative Dental Restoration Materials for Patients and Users, 6 May 2008.
- American Dental Association (ADA). ADA Statement on Dental Amalgam. ADA Positions and Statements 2007 [cited 7/08/2014]; Available from: http://www.ada.org/en/about-the-ada/ada-positions-policies-and-statements/statement-on-dental-amalgam
- International Agency for Research on Cancer (IARC), Volume 74: Surgical Implants and Other Foreign Bodies, in IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, IARC, Editor. 1999, IARC: Lyon, France.