punkt1. Wczesne rozpoczęcie paliatywnej hormonoterapii u chorych na zaawansowanego raka gruczołu krokowego nie powoduje istotnego obniżenia jakości życia, w porównaniu z leczeniem opóźnionym

Australijskie wieloośrodkowe badanie z randomizacją 3. fazy TOAD (Timing of Androgen Deprivation) miało odpowiedzieć na pytanie, czy wdrożenie wczesnego leczenia hormonalnego u chorych na bezobjawowego, niekwalifikującego się do leczenia radykalnego raka gruczołu krokowego, nie powoduje obniżenia jakości życia z powodu ubocznych efektów terapii. W opublikowanej na łamach czasopisma „The Lancet Oncology” analizie obejmującej 293 chorych, w ciągu 5- letniej obserwacji nie wykazano istotnych różnic w ocenie całościowej jakości życia pomiędzy grupą leczoną bezzwłocznie po rozpoznaniu choroby a chorymi, u których odroczono rozpoczęcie hormonoterapii do momentu wystąpienia dolegliwości związanych z nowotworem. Chorzy, u których wdrażano bezzwłoczną terapię, częściej skarżyli się na spadek aktywności seksualnej oraz inne uboczne objawy hormonoterapii (głównie uderzenia gorąca i ginekomastię). Wnioski z badania mogą pomóc w podejmowaniu decyzji o momencie rozpoczęcia leczenia hormonalnego w tej grupie chorych.

www.thelancet.com

punkt2. Stosowanie niskich dawek syntetycznej pochodnej witaminy A u chorych po leczeniu z powodu raka głowy i szyi nie chroni przed rozwojem kolejnych nowotworów

W badaniu 3. fazy z randomizacją wzięło udział 176 chorych po leczeniu z powodu wczesnego raka głowy i szyi. Połowa z nich otrzymywała przez dwa lata niskie dawki (7,5-10 mg) kwasu 13-cis-retinowego, czyli syntetyczną pochodną witaminy A, a pozostali placebo. Po 16-letnim okresie obserwacji nie stwierdzono wpływu podawania witaminy A na ryzyko rozwoju kolejnych nowotworów. Obserwowany trend w poprawie przeżyć całkowitych na korzyść kwasu 13-cis-retinowego, nie osiągnął istotności statystycznej. Jest to badanie o najdłuższym okresie obserwacji stosowania profilaktyki farmakologicznej w płaskonabłonkowych rakach głowy i szyi.

onlinelibrary.wiley.com

punkt3. Ciąże u kobiet po leczeniu onkologicznym kończą się częściej przedwczesnymi porodami oraz powiązane są z niższą masą urodzeniową dzieci w porównaniu do populacji zdrowych kobiet

Autorzy pracy dokonali medycznej analizy bazy danych amerykańskiego stanu Karoliny Północnej i w latach 2000-2014 zidentyfikowali 2598 żywych urodzeń wśród kobiet po leczeniu onkologicznym. W porównaniu do dobranej kontrolnej kohorty zdrowych kobiet, dzieci matek leczonych z powodu nowotworu częściej rodziły się przed terminem, drogą cięcia cesarskiego, a noworodki miały niższą masę urodzeniową. Powikłania te obserwowano szczególnie często wśród kobiet z rozpoznaniem nowotworu podczas ciąży. Dodatkowymi czynnikami ryzyka przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej były stosowanie chemioterapii w przebiegu leczenia raka piersi, rozpoznanie chłoniaka nie-hodgkinowskiego lub nowotworu ginekologicznego. Przedstawione wyniki wskazują na konieczność ścisłej kontroli lekarskiej tej grupy chorych podczas ciąży.

jamanetwork.com

punkt4. Ilość i rodzaj spożywanych tłuszczów wiążą się z ryzykiem rozwoju raka płuca

Przeprowadzone badanie miało odpowiedzieć na pytanie, czy istnieje powiązanie pomiędzy ilością spożywanych tłuszczów a ryzykiem rozwoju raka płuca. Analizie poddano 10 prospektywnych badań kohortowych z Europy, USA oraz Azji, obejmujących łącznie 1445850 osób, wśród których 18822 zachorowało na raka płuca. Wykazano zwiększone ryzyko wystąpienia raka płuca wśród osób z dietą bogatą w tłuszcze lub tłuszcze nasycone. Związek z dietą zawierającą tłuszcze nasycone obserwowano szczególnie wśród palaczy tytoniu oraz dla płaskonabłonkowego i drobnokomórkowego podtypu raka. Dieta zawierające wielonienasycone kwasy tłuszczowe wiązała się z niższym ryzykiem zachorowania na nowotwory płuca. Zamiana w diecie 5% wartości energetycznej kwasów nasyconych na nienasycone wiązała się ze zmniejszeniem ryzyka rozwoju drobnokomórkowego i płaskonabłonkowego raka o 16-17 punktów procentowych.

ascopubs.org

punkt5. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA, Food and Drug Administratioin) pozytywnie zaopiniowała pierwszą terapię genową

30. sierpnia FDA zaakceptowało pierwszą w Stanach Zjednoczonych terapię genową z zastosowaniem preparatu Kymriah (tisagenlecleucel). Obejmuje chorych na ostrą białaczkę limfoblastyczną (ALL, acute lymphoblastic leukemia) B-komórkową, do 25. roku życia. Każda dawka Kymirah zawiera uprzednio pobrane od chorego limfocyty T, zmodyfikowane następnie genetycznie w laboratorium w taki sposób, aby po ich ponownym wprowadzeniu do krwiobiegu atakować komórki posiadające na swojej powierzchni białko CD19. W praktyce oznacza to ich zaprogramowanie do niszczenia komórek nowotworowych. Bezpieczeństwo i skuteczność Kymirahu wykazano w jednym wieloośrodkowym badaniu, w którym u 88% chorych w ciągu pierwszych 3-miesięcy leczenia osiągnięto remisję nowotworu.

www.fda.gov

punkt6. Pacjenci z zapewnioną opieką paliatywną u schyłku życia rzadziej wymagają interwencji medycznych

Analizie poddano 6580 chorych na zaawansowane nowotwory gruczołu krokowego, płuca, piersi oraz jelita grubego. Wykazano, że chorzy z zapewnioną opieką paliatywną u kresu życia rzadziej wymagają hospitalizacji oraz stosowania inwazyjnych procedur medycznych, a dodatkowo rzadziej otrzymują uporczywą chemioterapię.

ascopubs.org

punkt7. Hormonoterapia u chorych na raka gruczołu krokowego zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych

W badaniu przeanalizowano 7637 chorych na raka prostaty nie przekraczającego granicy gruczołu. Około 30% z nich wymagało zastosowania antyandrogenowej hormonoterapii (ADT, androgen deprivation therapy) w celu zmniejszenia stężenia testosteronu we krwi. Wykazano, że ADT wiązała się z większym ryzykiem wystąpienia niewydolności mięśnia sercowego u chorych, którzy nie byli wcześniej leczeni z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Dodatkowo w badaniu udowodniono większe ryzyko arytmii oraz zaburzeń przewodzenia u chorych z wcześniej rozpoznanymi chorobami sercowo-naczyniowymi.

www.nature.com

punkt8. Powstała pierwsza aplikacja na smartfony stworzona z myślą o chorych w trakcie chemioterapii

W Stanach Zjednoczonych powstała darmowa aplikacja, która pomaga pacjentom w trakcie chemioterapii zapisywać w usystematyzowany sposób objawy towarzyszące leczeniu. Aplikacja ChemoWave pozwala użytkownikowi ocenić w 5-stopniowej skali takie objawy, jak nudności, wymioty, dolegliwości bólowe, zaburzenia snu czy zaburzenia nastroju. Dzięki temu podczas późniejszej wizyty lekarskiej można odpowiednio dobrać wspomagające leczenie oraz modyfikować chemioterapię. Aplikacja ma również funkcję przypominającą o konieczności przyjęcia leków, planowanych wizytach lekarskich czy terminach zabiegów operacyjnych.

www.medscape.com

punkt9. Udar niedokrwienny mózgu może być pierwszym objawem nowotworu

U części chorych przyczyną niedokrwiennego udaru mózgu może być nierozpoznany nowotwór, który powodując nadkrzepliwość krwi prowadzi do wzrostu ryzyka incydentów mózgowo-naczyniowych. W grupie 381 chorych z udarem niedokrwiennym mózgu, u 29 (7,6%) w trakcie 18 miesięcznej obserwacji rozpoznano chorobę nowotworową. Najczęściej były to nowotwory jelita grubego, płuca i gruczołu krokowego. W badaniu wykazano, że chorzy, którzy przebyli niedokrwienny udar mózgu, mieli 2 razy większe ryzyko zachorowania na nowotwór niż ogólna populacja. Do rozpoznania choroby nowotworowej dochodziło najczęściej w ciągu 6 miesięcy po udarze. W 62% przypadków nowotwór był wyjściowo rozsiany albo miejscowo zaawansowany, co sugeruje, że był on obecny w chwili wystąpienia udaru.

www.medscape.com

punkt10. Hybrydowa minimalnie inwazyjna ezofagektomia (HMIO) zmniejsza ryzyko okołooperacyjnych powikłań w porównaniu do otwartej ezofagektomii

W zaprezentowanym na ostatnim kongresie Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO, European Society for Medical Oncology) badaniu MIRO wzięło udział 207 chorych na resekcyjnego raka przełyku, z których połowa miała wykonaną otwartą ezofagektomię (usunięcie przełyku), a pozostali zabieg laparoskopowy. Wykazano, że więcej powikłań pooperacyjnych wystąpiło u chorych poddanych otwartej ezofagektomii (64,4% vs 35,9 %). Dodatkowo w trakcie trzyletniej obserwacji udział przeżyć był większy w grupie poddanej zabiegowi HMIO (67% vs 54,8%), jednak wynik ten nie był istotny statystycznie.

www.esmo.org

punkt11. Dieta oraz ćwiczenia fizyczne mają wpływ na ryzyko zachorowania na raka jelita grubego

Analizie poddano 99 opublikowanych badań na temat diety, masy ciała, aktywności fizycznej oraz wpływu tych czynników na ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Łącznie przeanalizowano 247000 przypadków raka jelita grubego. Po raz pierwszy wykazano, że codzienne spożywanie produktów z pełnego ziarna zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Dodatkowo potwierdzono, że aktywność fizyczna, spożywanie produktów bogatych w błonnik i produktów mlecznych oraz uzupełnianie stężenia wapnia zmniejszają ryzyko rozwoju tego nowotworu. Jednocześnie po raz kolejny udowodniono niekorzystny wpływ spożywania czerwonego lub przetworzonego mięsa, wypijania dwóch lub więcej jednostek alkoholu dziennie oraz otyłości.

www.wcrf.org

punkt12. Hormonoterapia u chorych na raka gruczołu krokowego nie zwiększa ryzyka zachorowania na chorobę Alzheimera

W badaniu opublikowanym w sierpniu w „Journal of Clinical Oncology” poddano analizie 1,2 miliona chorych na raka gruczołu krokowego po 67. roku życia, wśród których 35% otrzymywało hormonoterapię zmniejszającą stężenie testosteronu we krwi (ADT, androgen deprivation therapy). Początkowo wydawało się, że terapia ADT zwiększa częstość demencji u chorych na raka gruczołu krokowego (38,5% vs 32,8%), jednak po uwzględnieniu chorób współtowarzyszących oraz przebytego leczenia onkologicznego wykazano, że ADT nie wywołuje tego efektu.

ascopubs.org