Okrzemki to jednokomórkowe glony, jedna z dwóch głównych klas fitoplanktonu, które stanowią najniższy poziom łańcucha pokarmowego w oceanach i wodzie słodkiej. Ziemia okrzemkowa jest miękką, krzemionkową skałą osadową, zawierającą skamieniałe szczątki okrzemek.

Ziemia okrzemkowa ma szerokie zastosowanie w przemyśle. Stosowana jest między innymi w filtrach do wody, kosmetykach oraz środkach ochrony roślin.
Według zwolenników medycyny naturalnej ziemię okrzemkową podaje się, żeby dostarczyć organizmowi krzem. Ziemi okrzemkowej przypisuje się wiele zdrowotnych właściwości: ma poprawiać wygląd skóry, włosów i paznokci poprzez wspomaganie produkcji kolagenu i elastyny.

Uważa się, że opóźnia starzenie, działa jako środek moczopędny oraz oczyszczający przewód pokarmowy. Ponadto stosuje się ją wspomagająco w leczeniu nadciśnienia. Podobno wykazuje korzystne działanie na procesy pamięci, zmniejsza ból głowy oraz pleców.
W badaniu z udziałem 19 pacjentów zaobserwowano, że kilkutygodniowe stosowanie ziemi okrzemkowej działało korzystnie na profil lipidowy. Pojawiły się również pojedyncze badania na zwierzętach, w których obserwowano korzystny wpływ stosowania ziemi okrzemkowej na mineralizację kości. Do tej pory nie przeprowadzono jednak badań naukowych, które potwierdzałyby skuteczność ziemi okrzemkowej w pozostałych schorzeniach.

Zwolennicy stosowania ziemi okrzemkowej uważają, że normalna dieta nie zapewnia potrzebnej ilości krzemu - pierwiastka śladowego, co powoduje niedobór minerału w organizmie. Bardziej wiarygodne źródła naukowe wskazują, że nie ustalono, aby krzem posiadał jakąkolwiek funkcję metaboliczną. Nie należy do niezbędnych w organizmie człowieka pierwiastków śladowych.
Istnieje hipoteza, że ostre cząstki ziemi okrzemkowej fizycznie przecinają owady, a także uszkadzają ich woskową warstwę ochronną, powodując odwodnienie i śmierć pasożytów.
Sprzedawcy twierdzą, że ziemia okrzemkowa ma silny ładunek ujemny, a patogeny i toksyny mają ładunek dodatni. Dlatego preparat przyciąga i absorbuje grzyby, pierwotniaki, wirusy, endotoksyny, pestycydy, pozostałości narkotyków, E. coli i metale ciężkie.

W jaki sposób stosowana jest ziemia okrzemkowa?

Istnieją tabletki lub proszek do rozpuszczania w wodzie. Zalecane jest stosowanie jej na czczo przed pierwszym posiłkiem lub do dwóch godzin po nim. Krzem stosowany w formie tabletek należy popić dużą ilością wody. Zaleca się stopniowe zwiększanie spożywanej dawki ziemi okrzemkowej. Obecnie nie można określić zakresu dawek dla ziemi okrzemkowej u dzieci lub dorosłych. Należy pamiętać, że produkty naturalne nie zawsze są bezpieczne.

Jaka teoria wspiera twierdzenie, że ziemia okrzemkowa może być pomocna w leczeniu nowotworów?

Do tej pory nie potwierdzono skuteczności ziemi okrzemkowej w leczeniu nowotworów.

Czy prowadzono przedkliniczne badania (laboratoryjne lub na zwierzętach) z użyciem ziemi okrzemkowej?

Nie przeprowadzono badań na komórkach nowotworowych lub na zwierzętach, które wykazałyby korzystne działanie ziemi okrzemkowej w onkologii.

Czy prowadzono badania kliniczne (badania z udziałem ludzi) nad oddziaływaniem ziemi okrzemkowej?

Nie przeprowadzano kontrolowanych placebo badań klinicznych u ludzi w celu przetestowania efektów uzupełnienia diety w krzem lub ziemię okrzemkową.

Czy zgłaszano jakiekolwiek efekty uboczne związane ze stosowaniem ziemi okrzemkowej?

Krzemionka jest niebezpieczna podczas wdychania, powodując choroby płuc u pracowników narażonych na pył krzemionkowy. Może powodować zapalenie i bliznowacenie płuc, znane jako krzemica. Krzemica jest jedną z najczęstszych chorób zawodowych na świecie - występuje najczęściej u górników, ale również u murarzy szamotowych, robotników drążących tunele, hutników, pracowników wytwórni porcelany, materiałów ogniotrwałych oraz ściernych.

Choroba początkowo nie daje objawów - pył przez całe lata gromadzi się w płucach. Wyjątkowo rzadko występuje postać ostra, spowodowana wdychaniem pyłu o dużej toksyczności, tak zwanej prażonej ziemi okrzemkowej.

Zmiany w płucach wywołane przez krzemicę są nieodwracalne - organizm nie jest zdolny do usunięcia pyłu z dróg oddechowych. Typowe objawy choroby to duszność oraz suchy lub wilgotny kaszel. Zmiany powstające w płucach obciążają serce. Krzemica predysponuje do częstszych infekcji dróg oddechowych.
W przypadku, gdy ziemia okrzemkowa dostanie się do oka, dochodzi do pieczenia i wysuszenia, nie należy więc do tego dopuszczać. Może również wywołać reakcje podrażnienia w przypadku kontaktu ze skórą. W wyniku jej stosowania mogą pojawić się kaszel i spłycenie oddechu, bóle głowy lub objawy grypopodobne. Odradza się spożywanie krzemionki podczas ciąży i laktacji.

Czy amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zarejestrowała ziemię okrzemkową do użycia we wskazaniu do leczenia onkologicznego w Stanach Zjednoczonych?

Ziemia okrzemkowa nie została zarejestrowana przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA).


Piśmiennictwo:

  1. O.A. Adebiyi, O.A. Sokunbi and E.O. Ewuola. Performance Evaluation and Bone Characteristics of Growing Cockerel Fed Diets Containing Different Levels of Diatomaceous Earth. Middle-East Journal of Scientific Research. 4 (1): 36-39, 2009
  2. Wachter H., Lechleitner M., Artner-Dworzak E., Hausen A., Jarosch E., Widner B., Patsch J., Pfeiffer K., Fuchs D. Diatomaceous Earth Lowers Blood Cholesterol Concentrations. European journal of medical research 3 (4), 211-5 1998 Apr 8.
  3. Piotr Kopiński. Choroby zawodowe. Medycyna praktyczna. Dla pacjentów 10.11.2017 https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175405,choroby-zawodowe

Hasło opracowano we współpracy ze studentami Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie